مجلس ایران در پی گسترش ابرتورم فلجکننده، کلیات لایحه تبدیل پول ملی از ریال به تومان را تصویب کرد. بر اساس این طرح، 4 صفر از واحد پولی حذف گردیده و هر تومان معادل 10 هزار ریال خواهد بود. از طرفی، مقامات ایران نسبت به حوزه رمزارزها و استخراج، رویکرد ملایمتری را درپیش گرفتهاند. بسیاری از کارشناسان معتقدند که به دلیل نرخ تورم بالا در ایران، مردم اعتماد خود را به پول ملی از دست دادهاند و تلاش میکنند گزینههای دیگری مانند ملک، طلا، سهام، دلار، و رمزارزها را خریداری کنند. در پی خروج امریکا از توافق هستهای خود با ایران و اعمال مجدد تحریمها، اوضاع اقتصادی این کشور وخیمتر شده است. با کاهش حضور (اقتصادی) ایران در عرصه بینالمللی، این کشور با بحران نقدینگی شدید و کسری ارز خارجی روبرو شده است. تجربه تاریخی نشان داده افرادی که در کشورهای دارای بحران اقتصادی زندگی میکنند، نه تنها برای حفظ ارزش سرمایه خود، بلکه به عنوان ابزاری برای انجام معاملات بینالمللی، به «رمزارزها» روی میآورند. ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست و در گذشته شاهد بودیم که قیمت بیتکوین در صرافیهای همتا-به-همتا (همانند وبسایت LocalBitcoins) بیش از 300% رشد را برای کاربران ایرانی در پی داشته است.
علی بیکوردی، مدیرعامل سرویس استقرار صرافی رمزارزی bitHolla، در مصاحبه با کوینتلگراف خاطرنشان کرد که مردم ایران خیلی وقت است که برای مقاصد مختلف، واحد پول ایران را بازتعریف کردهاند. به گفتهی بیکوردی: «بازتعریف ارز در هر کشوری، هیچ یک از مشکلات مالی و اقتصادی را حل نمیکند. این کار صرفا موجب ایجاد (یا تشدید) تورم میشود. اما این را نیز باید بگویم که این موضوع برای مدتها در ایران محل بحث و مناقشه بوده است.» بیکوردی با اشاره به سردرگمی در رابطه با معیارهای متعدد ریال در ایران اظهار داشت: اسکناسها در ایران از واحد ریال استفاده میکنند، اما مردم یک صفر را حذف کرده و آن را «تومان» مینامند. یعنی در حال حاضر هر تومان معادل 10 ریال است. قضیه زمانی پیچیدهتر میشود که مردم 3 صفر دیگر را به منظور کوچکسازی ارقام حذف میکنند و اگر با این روند آشنایی نداشته باشید، بسیار گیجکننده خواهد بود. بنابراین بازتعریف پول مدتهاست که بین مردم رواج داشته (برای سادگی بیشتر)، و طرحی که در مجلس تصویب شد، چیز جدیدی نیست. با وجود چندین معیار برای ارزهای خارجی در داخل کشور، برنامه دولت برای بازتعریف واحد پول ممکن است برای دستیابی به نتایج مطلوب، با مشکل مواجه شود. بررسی اقدامات مشابه کشورهای دیگر در گذشته نیز گواه این مدعاست. به اعتقاد بهبودی، هنوز برای تعیین میزان اثربخشی برنامه دولت خیلی زود است و حذف 4 صفر از واحد پول یک کشور، به خودی خود، تاثیر چندانی نخواهد داشت: چنین اقدامی میتواند به عنوان یک گام کوچک برای یک سری اصلاحات جدی، گستردهتر و مؤثرتر، از جمله خصوصیسازی برنامهریزیشدهی اقتصاد، کاهش هزینههای سیستم پولی، و سهولت عملیات بانکی تلقی گردد. یکی از سخنگویان وزارت امور اقتصادی و دارایی ایران در مصاحبه با کوینتلگراف با استهزا به طرح ایجاد ارز فیات جدید اشاره کرد و اظهار داشت: همه مردم کشور میدانند که بازتعریف پول، هیچ تاثیری بر تورم ندارد. بیشتر اقتصاددانان معتقدند که اکنون زمان مناسب و پایداری برای (اجرای طرح) بازتعریف پول نیست. بدلیل شیوع ویروس کرونا و بحران قیمت نفت، درآمد دولت به شدت کاهش یافته و در عین حال هزینهها بیشتر شده است. بنابراین باید انتظار تورم بالایی را داشته باشیم.
کوینتلگراف در مصاحبه با ارائهدهنده خدمات و راهکارهای بلاکچینی «آریاتک» (Areatak) که در تهران مستقر است گزارش داد که این شرکت در ماه مه 2019 با همکاری شرکت انفورماتیک و خدمات بانک مرکزی ایران، در حال توسعه پروژه بلاکچین ملی «برنا» (Borna) میباشد. هدف این پروژه، ایجاد تحول و تغییر در بخش بانکی و مالی ایران است. مدیرعامل آریاتک، سعید خوشبخت، در پیامی به کوینتلگراف، از جدیدترین بروزرسانیهای این پروژه پرده برداشت و گفت: بستر و زیرساخت برنا در حال گذراندن مراحل اولیه آزمایشی است و به زودی برای راهاندازی آماده خواهد شد. همانطور که در شفافنامه (Whitepaper) ذکر شده، برنا قادر است رمزارز بانک مرکزی را میزبانی کند، و شاید در این تحول اقتصادی مورد استفاده قرار بگیرد. اما تصمیم در این باره بر عهده بانک مرکزی و ISC (شرکت خدمات انفورماتیک) است. در حالی که دولت تلاش میکند مشکل افزایش روزافزون تورم را حل کند، بسیاری از دارندگان رمزارز در ایران میگویند که وضعیت کنونی باعث پذیرش گستردهتر رمزارزها خواهد شد. از طرفی مقامات عالیرتبه دولتی و نظامی خواستار استفاده از ارزهای دیجیتال (digital currencies) برای دور زدن تحریمهای فلجکننده امریکا شدهاند. خوشبخت با اشاره به میزان رو به رشد پذیرش کریپتو در ایران اظهار داشت: اگر میزان پذیرش استفاده از رمزارزها را در دنیا بررسی کنیم، خواهیم دید که دو نوع از کشورها در صدر این لیست قرار دارند. یکی کشورهایی که فاقد سیستم پرداخت دیجیتال هستند و دیگری کشورهایی که نرخ تورم بالایی دارند. در ایران به دلیل نرخ تورم بالا، مردم اعتماد خود را به پول ملی از دست دادهاند و تلاش میکنند گزینههای دیگری مانند ملک (یا زمین)، طلا، سهام، ارزهای دیگر مانند دلار امریکا، و رمزارزها را خریداری کنند. موضع دولت ایران درباره استخراج رمزارزها به طرز چشمگیری منعطف شده، به طوری که مقامات این کشور اخیرا مجوز استفاده از دستگاههای استخراج بیتکوین را صادر کردهاند. طبق گزارش رسانههای داخلی، ایران حدود 1000 مجوز را برای ماینرهای (استخراجکنندگان) رمزارزها صادر کرده است. در اوایل ماه مه، وزارت صنعت معدن و تجارت نیز به شرکت استخراج رمزارزی ترکیهای iMiner برای تأسیس یک فارم با 6000 ریگ (Rig) در استان سمنان مجوز داد. ایران همچنین تمام ماینرهایی را که کل درآمد خارجی خود را به داخل کشور بازمیگردانند، از پرداخت مالیات معاف کرده است. به گفته بهبودی، صنعت کریپتو در ایران آمادهی پذیرش در مقیاس بسیار بزرگتری است. او در این باره اظهار داشت: استخراج، نگهداری (هولد) و مبادله (ترید) رمزارزها، مخصوصا بیتکوین و اتریوم، به طور گستردهای در ایران رواج یافته است. من مطمئن هستم که در ماههای آینده شاهد سرمایهگذاری بیشتری از طرف مردم به ویژه طبقه متوسط در رمزارزهایی مانند بیتکوین خواهیم بود. بیکوردی نیز معتقد است که بحران اقتصادی ایران، زمینه را برای حضور افراد بیشتری در حوزه کریپتو فراهم میکند. مدیرعامل bitHolla خاطرنشان کرد: اگر شما به عنوان یک سرمایهگذار شاهد افت پنج برابری ارزش پول خود در مدت دو سال باشید، برای حفظ ارزش داراییهای خود به دنبال گزینههای جایگزین خواهید بود. دادههای معاملات همتا-به-همتای بیتکوین در ایران، نشاندهنده افزایش چشمگیر قیمت تبادل این رمزارز از ابتدای سال 2020 است. در وبسایت LocalBitcoins، برای مقاطعی قیمت بیتکوین 300 الی 400 درصد بالاتر از میانگین قیمت جهانی بین کاربران ایرانی خرید و فروش شده است. به عنوان مثال، در حالی که بیتکوین در اوایل ژانویه حدود 7،800 دلار معامله میشد، قیمت پیشنهادی این رمزارز بین کاربران ایرانی در LocalBitcoin بیش از 25،000 دلار بود. در مقطعی دیگر و هنگامی که بیتکوین در حال بهبود از افت شدید قیمت خود در «پنجشنبه سیاه» بود، این رمزارز در وبسایت LocalBitcoin با قیمت 21 هزار دلار معامله میشد، در حالی که میانگین قیمت جهانی آن کمی بالاتر از 5200 دلار بود.